بت سواعبُت سواع نام یکی از بتهای قوم نوح است که در قرآن ذکر شده است. این بت در زمان رسول خدا (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) وجود داشته و به دستور آن حضرت منهدم شده است. ۱ - معرفی قرآنیدر قرآن از آن بدین صورت یاد شده است: «و قالوا لا تذرنّ ءالهتکم و لاتذرن ودّا و لا سواعا و لایغوث و لایعوق و نسرا؛ و گفتند از معبودان خود دست برندارید، مخصوصاً ودّ، سواع، یغوث، یعوق و نسر را رها نکنید.» این بتها را ابتدا قوم حضرت نوح (علیهالسّلام) میپرستیدند و پس از ایشان، اعراب به پرستش آنها پرداختند. اینان بتهایی بودند که بعد از طوفان نوح در زیر گل و لای مدفون شده بودند، تا زمانی که دوباره سر برآوردند. ۲ - معرفی اجمالیسواع، نام یکی از بتهای بسیار قدیمی که به صورت زنی بود و قوم نوح آن را میپرستیدند. این بت در جاهلیت، معبود عرب و بت قبیله هذیل بود و با ظهور اسلام منهدم شد. [۲]
شبسترى، عبدالحسین، اعلام القرآن، ص۴۷۶-۴۷۷.
«سواع» نزد «بنی هذیل» در «رهاط ینبع» بوده است. [۳]
سالم، عبدالعزیز، تاریخ عرب قبل از اسلام، ترجمه باقر صدرینیا، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ اول، پ ۱۳۸۰ش، ص۳۷۲.
«سواع» به معنای الهه مرگ و شرور بوده و در مقابل «یعوق» قرار داشته که به معنای محافظ از مرگ و شر بوده است. ۳ - سرانجام سواعبت سواع متعلق به هذیل بن مدرکه بوده، محل این بت رهاط از سرزمین ینبع از قراء مدینه بود و خدّام آن بنو لحیان بودند، پس از غلبه اسلام، پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) عمرو بن عاص را برای شکستن آن بت اعزام فرمود. عمرو گوید: چون به کنار بت رسیدم، خادمش گفت: میخواهی چه کنی؟ گفتم: میخواهم به امر پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) سرنگونش کنم. وی گفت: نتوانی چنین کنی. گفتم: چرا؟ گفت: آن خودت را مانع شود. گفتم: مگر او شعور دارد؟ و بالاخره آن را شکستم و به یاران گفتم خانهاش را نیز خراب کردند و سپس به خادم گفتم: چطور شد که آن مانع نشد؟ گفت: وی به خدا ایمان آورده است. ۴ - پانویس
۵ - منبعسایت پژوهه، برگرفته از مقاله «اصنام»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۴/۱۸. |